Wodomierze to bardzo popularne obecnie urządzenia, które każdy z nas zna zapewne ze swojego domu czy mieszkania. Jednak zastosowanie wodomierzy jest dużo szersze niż może nam się wydawać. Dzisiaj to naprawdę bardzo specjalistyczne urządzenia, które różnią się od siebie budową, zasadą działania, sposobem odczytu oraz wieloma parametrami. Pewnie się nad tym nie zastanawiamy na co dzień, ale większość tych parametrów możemy odczytać z oznaczeń zamieszczonych na samym wodomierzu. Jednym z takich parametrów jest klasa metrologiczna, która przy okazji jest parametrem bardzo ważnym. Za co odpowiada? Co dzięki temu oznaczeniu wiemy o konkretnym modelu wodomierza? I wreszcie, jakie klasy metrologiczne wodomierzy wyróżniamy? Dziś postaramy się odpowiedzieć na te pytania!
Zacznijmy może od tego, czym w ogóle jest wodomierz, czyli urządzenie, które teoretycznie bardzo dobrze znamy. Definicja wodomierza wskazuje nam, że jest to przyrząd pomiarowy, potocznie nazywany wskaźnikiem, który jest tak naprawdę połączeniem przepływomierza oraz licznika. Jednostką miary, jaka stosowana jest w wodomierzach, jest m3, czyli metr sześcienny lub galon.
Jakie jest zastosowanie wodomierza? Otóż, urządzenie to pozwala określić zużycie wody przez odbiorcę, dzięki czemu można wyliczyć, jaką opłatę musi on uiścić za wodę, którą zużył. Czasem wodomierze stosuje się też w celach kontrolnych, aby zmierzyć przepływ wody lub przepustowość konkretnego przepływu wody. Bardzo ważną informacją jest to, że wszystkie wodomierze posiadają tak zwany “próg rozruchu”. Poniżej tego progu nie dokonują one pomiaru wody, która przez nie przepływa. Ciekawe jest także to, że wodomierze często występują w dwóch kolorach: niebieskim i czerwonym. Wodomierze niebieskie są przeznaczone do stosowania przy wodzie zimnej, natomiast czerwone – przy wodzie ciepłej, przy czym specyfikacja określa, w jakim przedziale temperaturowym woda nazywana jest “zimną,” a w jakim “ciepłą”.
Zatem, gdyby chcieć to określić jeszcze prościej, to możemy powiedzieć, że wodomierze, które mamy zamontowane w domu, pozwalają dość precyzyjnie określić, ile wody zużywamy w konkretnym okresie, a dzięki temu wyliczyć, ile za zużytą wodę musimy zapłacić naszemu dostawcy.
Wiemy już czym jest wodomierz i jaką rolę pełni. Teraz zastanówmy się przez chwilę czym są tytułowe klasy metrologiczne i dlaczego akurat ten parametr jest tak istotny w działaniu wodomierza. W wypadku wodomierzy, klasa metrologiczna to umowne oznaczenie dokładności pomiaru. Bardziej precyzyjnie to ujmując, klasa takiego przyrządu pomiarowego, jakim jest wodomierz, określa wartość błędu maksymalnego, jaki może wystąpić podczas wykonywanego nim pomiaru. Przy czym wartość tego błędu określana jest jako błąd procentowy w stosunku do pełnego zakresu pomiarowego. Zatem klasa metrologiczna, która oznaczana jest na każdym wodomierzu, wskazuje nam jak dokładne jest dane urządzenie. Oczywiście, mówimy tutaj o różnicach, które są dopuszczalne, czyli takich, które nie mają właściwie wielkiego wpływu na całość pomiaru, ale mogą wystąpić podczas jego dokonywania. Innymi słowy, gdybyśmy w tym samym miejscu założyli dwa wodomierze o innych klasach metrologicznych, to mogłyby one wskazać troszkę inny odczyt.
Jakie zatem klasy metrologiczne wyróżniamy w przypadku wodomierzy? Potocznie używa się nomenklatury określającej dokładność wodomierzy, nazywając ich klasę A, B, C i D, gdzie A to klasa najniższa, czyli najgorsza, a D – najwyższa, czyli najbardziej dokładna. Jednak oficjalnie od roku 2015, według dyrektywy unijnej MID, klasy metrologiczne zostały zastąpione współczynnikiem R. Współczynnik R to stosunek przepływu Q3 do Q1. Q3 oznacza tutaj największy strumień objętości, przy którym wodomierz działa w sposób prawidłowy, natomiast Q1 to najmniejszy strumień objętości, przy którym wskazania wodomierza spełniają wymagania dotyczące błędów granicznych, które są dopuszczalne.
Jednak, aby nie było wielkiego zamieszania, współczynnik R dopasowano do poprzednio stosowanych klas. W związku z tym przyjmuje się, że współczynnik R=160 oznacza klasę C, R=50 klasę B, natomiast R=25 – klasę A. Wszystkie pozostałe wartości R traktować można jedynie jako wyznaczniki bardziej lub mniej precyzyjnych wodomierzy. Stosuje się w tym wypadku zasadę, że im większa wartość współczynnika R, tym bardziej dokładny będzie pomiar, a zarazem wyższa klasa metrologiczna.
Zatem teraz wybierając wodomierz, zwróćmy uwagę jakie oznaczenie współczynnika R posiada – dzięki temu będziemy wiedzieć, który model jest najbardziej dokładny.
Wróć do bloga